به نظر بسیاری از محققان شهر خرم‌آباد فعلی زمانی شهر مهم عیلامی یعنی خایدالو برجای آن قرار داشته‌است.همچنین بسیاری از محققان بر این عقیده هستند که شهر قدیمی شاپورخواست در دوره ساسانی و قرن نخست هجری که دارای اهمیت بسیاری بوده در مکان شهر قدیمی خایدالو و مکان فعلی شهر خرم‌آباد قرار داشته‌است. هنوز بقایایی از دیوارهای بزرگ و پهن که از سنگ و ملاط به سبک دوره ساسانی از مکان کنونی شهر تا روستای تیربازار وجود داشته‌است دیده می‌شود. در اواخر قرن ششم خاندان اتابکان لر کوچک شهر خرم‌آباد را به عنوان مرکز حکومت خود انتخاب کرده و آن را توسعه دادند.احتمالا در اثر حمله مغول بخش عمده‌ای از شهر ویران شده‌است.
حمدالله مستوفی در سال ۷۴۰ هجری قمری می‌نویسد:
{خرم‌آباد شهری نیک بوده، اکنون خراب است}
این نخستین بار است که از خرم‌آباد به این شکل در تاریخ یاد شده‌است. در اواخر دوره صفوی خرم‌آباد مرکز حکومتی والی لرستان فیلی بوده و به نوشته تاریخ حزین از آبادانی برخوردار بوده ، ولی متاسفانه بر اثر هجوم سپاه عثمانی بار دیگر ویران شده‌است.در دوران قاجار خرم‌آباد نسبتاً توسعه پیدا کرد و قلعه گلستان ارم (فلک الافلاک) از آثار معروف خرم‌آباد به دستور محمد حسین میرزای دولتشاه مرمت شد.بارون دوبد یکی از ماموران روسیه تزاری که در سال ۱۸۴۵ میلادی از خرم‌آباد دیدار کرده ، شهر را دارای ۴ مسجد، ۸ گرمابه و ۱ محله یهودی نشین توصیف کرده‌است
- ترکیب شهر خرم آباد همزمان با تاسیس شهرداری را می شود این گونه به تقریر کشید که محله پشت بازار از اول خیابان حافظ و ساختمان بلدیه (میر ملاس فعلی ) شروع و نقطه پایانی آن به اول ورودی درب دلاکان ، کاروانسرای میرزا سید رضا تفرشی و منتهی محدوده غربی آن ، منتهی به چند کوچه فرعی از قبیل کوچه پست خانه ، پای سنگر ، رئیس یاور ، کوچه زیدبن علی (ع) می گردید.
خیابانهای شهر تا سال 1330 آسفالت نشده بود . سبزه میدان که هنوز پا بر جاست و دست نخورده باقی مانده است در سال 1307 به وسیله مرحوم علی حجار ساخته شده است.
مرحوم شهنواز که از شهرداران فعال در سال 1318 شمسی بود به اغلب نانوائیها و قصابیهای شهر سر میزد و گاهی نانهای خریداری شده توسط رهگذران را با ترازو میکشید و در مواردی که احساس می کرد کم فروشی شده است شخص خاطی را جریمه و یا تنبیه بدنی می کرد.
پل مهم و ارتباطی شهر همین پل صفویه نام داشت که تا قبل از سیل سال 1330 مرکز شهر را به شمشیر آباد متصل می ساخت.
رفتگران شهرداری در ابتدا با پیتهای حلبی جای بنزین و روغن ، با استفاده از جوهای آب روان داخل شهر خیابانها را آب پاشی می کردند.
کار آسفالت با همت مرحوم غضنفری شهردار خرم آباد به انجام رسید ، وی طی یک آگهی در نشریه فروغ لرستان در سال 1330 از مردم خواست با توجه به آسفالت خیابانها به نحو مقتضی که میدانند در اطلاح فاضلابهای موجود در پیاده روها و خیابانها اقدام نمایند تا بعدا صدمه ای به آسفالت وارد نشود.